اصول مدیریت آموزشی - جلسه پنجم
نویسنده: خانم محمدنژاد
جلسه ی پنجم پنج شنبه 7 /8/94
آیا مدیریت با رهبری مانعه الجمع هم هستند ؟
یک فرد در سازمانی که مدیریتش را به عهده دارد می تواند رهبر آن سازمان هم باشد.یک رهبر هم می تواند مدیر هم باشد. اما الزاما ممکن است یک مدیر رهبر نباشد.
اگر شخصی که مدیر یک سازمان است یعنی حکم مدیریت قانونی را دارد در کنار این حکم شخصی است که ما به عنوان الگو او را انتخاب کردیم و تمام آمال و آرزوها ی ماست و تمام سعی و تلاش خودش را برای نیل به اهداف آن سازمان انجام دهد.آن سازمان ،سازمان موفقی خواهد بود و آن فرد نیز فرد موفقی خواهد بود.
یعنی این شخص توانسته با جذابیتهای شخصیتی که داراست بر قلبهای تک تک افراد سازمانش نفوذ کند و خودش پیشرو و جلودار باشد و سازمان را در یک راستا به اهدافش هدایت کند.
پس مدیریت و رهبری متضاد هم نیستند .بلکه یک شخص می تواند در کنار حکم قانونی مدیریت رهبری باشد که افراد سازمانش او را به خاطر ویژگیهای مناسبش پذیرفته اند.
کسی که مدیر است الزاما رهبر نیست.
کسی که رهبر است معمولا قدرت مدیر را داراست.
یک شخصی در یک سازمان که اثر بخشیش بیشتر از مدیر سازمان است تا یک جایی می توانداثر گذارباشد چرا که مدیر سازمان باید تصمیم بگیرد.
اما اگر همین شخص در مسند مدیریت باشد و قدرت کاریزماتیک هم داشته باشد می تواند کارهای بسیار عظیمی با کمک کارکنانش انجام دهد .
در دنیای امروز تقریبا بحث مدیریت در حوزه ی آموزش چون با انسان سر و کار دارد رو به فراموشی است و مدیریت دیگر جایز نیست و بهتر است به جای واژه ی مدیریت آموزشی ،رهبری آموزشی جایگزین شود.یعنی به یک معنی در سازمان آموزشی مدیر نقش رهبر آموزشی را دارا خواهد بود.
صاحب نظران در حوزه ی نظریه مدیریت:
1-تیلور»مدیریت علمی
2-فایول»مدیریت اداری
3-ماکس وبر»مدیریت بروکراتیک
مدیریت علمی عبارت است از تجزیه و تحلیل دقیق داده ها و ستادنده ها و هزینه ها
v نکته کانونی نظریات تیلورهمواره این بوده است که ،بالا بردن بازده تولید ،کاهش هزینه ها، تولید وافزایش منابع سازمان وطبیعتا با افزایش افزایش بازده کارگران، میزان دستمزد آنان افزایش میابد .
v هدف مدیریت علمی عبارت است از :
تعریف جنبه های مختلف رابطه میان ماشین – کارگر برای رسیدن به این هدف ، به جای تاکید و روشهای سنتی کار ، مجموعه ای از مشاغل کارگری را تحلیل و زمان و ابزارهای لازم برای انجام کار را نیز مطالعه کردند
اصول مد نظر تیلور
§ ایجاد بهترین روش انجام کار:از طریقه تجزیه و تحلیل ، تعین و سطح بهترین راه انجام کار امکان پذیر است و مبنای منطقی را برای پرداخت حقوق و دستمزد مناسب پی ریزی می نماید . بهترین روش کار مستلزم بهترین ابزار، محل و زمان کار نیز می باشد .
§ انتخاب و پرورش کارگر : انتخاب مناسب ترین کارگر برای هر شغل و آموزش آنها جهت انجام دادن صحیح و دقیق مشاغل
§ تقسیم کار و همکاری بین مدیر ومجری : مدیر ، مسئول تهیه شرایط کار و طرح ریزی و کارگر یا مجری ، مسئول انجام دادن صحیح و کافی کار می باشد . در نتیجه با تقسیم کار منطقی برای آنها ، یک دوستی نزدیک بین مدیر و مجری ایجاد خواهد شد .
§ تشویق و تنبیه کارگر : در کارگاه لازم است مشاغل کارگران مشخص گشته ، شرایط و وسایل کار انها استاندارد بشود ، تا بتواند برای کار بیشتر پاداش ، و سستی در کار ، تنبیه در نظر گرفته شود .
فایول امور سازمان را به شش دسته تقسیم می کند:
1-فعالیتهای فنی:(سازندگی،تولید و عادت مداوم مشتریان به مصرف تولید)
2-فعالیتهای تجاری:(خرید،فروش و معامله)
3-فعالیتهای مالی:(به دست آوردن حد اکثر منفعت،جلب سود بیشتر و سرمایه ی بیشتر)
4-فعالیتهای امنیتی:(تـأمین امنیت برای افراد و لوازم و تجهیزات مربوط به آنها)
5-فعالیتهای حسابداری:(انبارداری،میزان تولید و میزان مخارج)
6-فعالیتهای مدیریت:(برنامه ریزی ،سازمان دهی،فرماندهی،همکاری و کنترل)
اصول مدیریت فویول
1-تقسیم کار
2-اصل اختیار و مسئولیت
3-اصل انضباط
4-اصل وحدت فرماندهی
5-اصل وحدت رهبری
6-اصل برتری سود همگانی شغلی بر سود انفرادی
7-اصل حقوق و مزایا
8-اصل تمرکز یا عدم تمرکز
9-اصل سلسله مراتب
10-اصل ترتیب
11-اصل تساوی انصاف
12-اصل ثبات و پایداری
13-اصل ابتکار
14-اصل روحیه همکاری
اصول نظریه نئوکلاسیک
انتظارات برخی از صاحب نظران مدیریت به مدیریت کلاسیک به خاطر عدم توجه به خصوصیات و ویژگیهای انسانی کارگران سبب شد مباحث انسانی در حوزه ی تئوری مدیریت ظهورپیدا کنند.
1-تقویت روحی روانی کارکنان و احیای حرمت و شأن انسانی
2-تشویق و ترغیب اعضا به برقراری فعالیتهای گروهی و دسته جمعی
3-آشنا ساختن اعضای سازمان با اهداف منطقی سازمان
4-افزایش بازده سازمان با در نظر گرفتن مدیریت صحیح و رهبری درست بر اساس علوم جامعه شناسی و روانشناسی
5-استفاده از مشارکتهای گروهی افراد در مدیریت و تصمیم گیری
نظریه ساخت گرایان
این تئوری بر اساس تلفیق و ترکیب فلسفه های کلاسیک (مدیریت علمی)و نئوکلاسیک (روابط انسانی)
به وجود آمده است به عبارت دیگر سازمان رسمی و غیر رسمی حاصل شده از دو نظریه قبلی موضوع بحث و بررسی این نظریه می باشد.
صاحب نظران این نظریه عبارتند از:
ماکس وبر
کارل مارکس
امیتایی اتزیونی
و...
1-به کار گیری اصول و روابط رسمی و غیر رسمی (به اعتقاد ساخت گرایان مشکلات و اختلافات اجتناب ناپذیر سازمانی با رفع احتیاجات مادی و معنوی کارکنان از بین نخواهد رفت).
2-ایجاد تعادل میان احتیاجات سازمانی و نیازهای فردی
3-توجه به ایجاد تعاون و وحدت نظر
نظریه سیستمی
هر سیستمی از عناصر و اجزا و خرده سیستمهایی تشکیل شده است که بین آنها مرزی وجود دارند هر چند اندک
در این نظریه چندین بحث وجود دارد که به بررسی دو تای آن می پردازیم
· بحث سنرژیک یا هم افزایی
هر گاه عناصر و اجزا و خرده سیستمها در کنار هم قرارمی گیرند می توانند کارکرد بالایی داشته باشند که این کارکرد در میان عناصر به تنهایی امکان پذیر نیست.
· بحث میرایی یا مرگ سیستم
اگر در یک سیستم شما نتوانید به موقع تغییر و تنوع ایجاد کنید و این سیستم به یک حالت باقی بماند به مرور زمان این سیستم به سمت زوال و نابودی و بی نظمی می رود.
اصول نظریه سیستم
1-هدف مداری:بسیار مورد تأکید و مهم و اثر گذار است و کلا ذات یک سیستم هدف مدار بودنش است.
2-سیستم مداری:در تغییر و تحولی که در سیستم اتفاق می افتد نباید به جزئیات و خرده سیستم ها زیاد توجه کرد بلکه هدف کلیت سیستم است.
3-اصل مسئولیت مداری:تمام عناصر و اجزا و خرده سیستمها باید در داخل سیستم یک کسئولیت به عهده داشته باشند.
4-اصل مردم مداری:سیستم زمانی می تواند موفق باشد که به منافع ذینفعانش اهمیت بدهد.
ذینفعان:به کسانی گفته می شود که هر گونه تصمیماتی که سازمان می گیرد به یک نحوی تحت تأثیر قرار می گیرند چه مثبت چه منفی،چه درون سازمان چه بیرون سازمان
تکلیف:
به غیر از مقاله
برای جلسه ی بعدی
مدیر آموزشی در یک سازمان چه داخل مدرسه ،چه بیرون آن چه کارکردها و چه تواناییهایی باید داشته باشد ؟
این توانایی ها را لیست کرده و برای هر مورد توضیح مختصری بدهید.
در حد یکی دو صفحه تا جلسه ی بعد در سایت بارگذاری شود.
